Tekst: Suzan Crooijmans
Sterk concept DMMP gaat uit van de mens
Alle menselijk gedrag vloeit voort uit keuzes. Energie, tijd en ruimte vertaald naar angst, schuld, en schaamte zijn de wetmatigheden die hieraan ten grondslag liggen. Op deze hypothese bouwde psychiater dr. Bert Busard zijn model DMMP, Decision Making Model Psychiatry. Een nieuwe en verdiepende kijk en aanpak in de psychiatrie.
Psychiater Bert Busard lanceert met zijn vernieuwende aanpak een model van oorzakelijkheid, iets dat hij miste in de gangbare diagnostiek en therapie in de psychiatrie. Zijn aanpak is concreter, met een basis in de fysieke werkelijkheid. “De essentie is dat dit model objectief, meetbaar en verifieerbaar is. Hiermee wordt de psychiatrie als exacte wetenschap recht gedaan. Het model leidt tot een planmatige benadering, met een duidelijk eindpunt. Het proces wordt langs operationeel, tactisch en strategisch niveau, van begin tot eind beschreven. Dat maakt het tastbaar, praktisch en werkbaar”, aldus Busard.
Reden om het idee door te ontwikkelen en de stap te zetten naar wetenschappelijke onderbouwing. Hij zoekt samenwerking met universiteiten.
Handvatten
Bert Busard beschouwt psychische symptomen als het gevolg van een ‘niet toereikende handleiding’. Hij heeft voorbeelden dat het DMMP-model die handvatten wél biedt. Sinds twee jaar gebruikt hij dit concept in zijn eigen praktijk UwPsychiater in Zwolle. De resultaten zijn veelbelovend. Het lukt zijn patiënten om tot betere adequate beslissingen te komen. “We geven ze betere regelmogelijkheden om hun leven in te richten in een vorm die bij hen past. Het slaat beter aan dan de oude methodiek, in die zin dat ze erin slagen dichter bij hun eigen zin en wil te blijven.” Het programma gaat uit van een interne referentie. Daarmee is het een bevrijdende strategie, die opgelegde regels, normen en waarden in een ander daglicht stelt. “Vroeger werden zekerheden gevonden in je omgeving. Dit model leert je onzekerheid te waarderen als creatieve brandstof om je eigen weg te vinden.”
Op persoonsniveau
Einstein zei het al: “Je moet het probleem daar aanpakken waar het is gelokaliseerd.” Bij de behandeling volgens het DMMP concept, is niet het symptoom/klacht het uitgangspunt, maar het niveau waar het is ontstaan. “We richten ons op het proces van besluitvorming”, zegt Busard. Hij maakt daarbij gebruik van het bestaande model van Decison Making dat volgens Busard een sterke link heeft met kennis van het hanteren van onzekerheid. “Ons leven ís onzekerheid. We zijn de hele dag door keuzes aan het maken. Keuzes bepalen hoe je leven vorm krijgt. Ik zie het zo dat mensen een handleiding hebben meegekregen, die ze toepassen om adequaat beslissingen te kunnen maken. Als die handleiding niet goed bij je past, dan is het lastig om keuzes te maken waar je achter kunt staan en ervaar je onvoldoende perspectief en eigenheid om het leven zelf te kunnen invullen. Dat zal leiden tot stress en klachten.”
Eigen interne waarde
Het sterke van dit idee is dat het uitgaat van iemands eigen interne regels, normen en waarden.
“Het model kan voor iedereen een leidraad zijn”, is zijn overtuiging. “Wat kan helpen bij het aanleren van een nieuw programma, is inzicht hebben in hoe je je ontwikkeld hebt in decision making. Daarvoor is het handig een historische blik te werpen op opvoeding, relaties met mensen, omgeving, culturele achtergrond.” Noodzakelijk is het evenwel niet. Het Busard-concept is ontwikkeld op het hier en nu, op het doorbreken van patronen, het anders omgaan met de drie gedragsmodulatoren. “Daar krijg je veel vrijheid voor terug”, aldus Busard.
Hij ziet een veelvoud aan mogelijkheden voor zijn model. “Je hoeft de televisie maar aan te zetten of er is wel een discussie, een debat, een stelling, een verkiezing. Mensen worden voortdurend aangezet tot het maken van keuzes. In die zin heeft iedereen het Decision Making al omarmd, zonder zich ervan bewust te zijn.
Met keuzes maken en beslissingen nemen, stuur je je leven in een richting. Pást die richting bij jou, dan is het goed. Kom je ermee in strijd dan biedt het concept van Busard de helpende hand. “Ik ben er zeker van dat mensen die een beroep op me doen makkelijker inzicht krijgen in wat het probleem is, dat ze betere handvatten krijgen hoe hun eigen leven aan te sturen en dat het beter lukt om het op hun eigen manier vorm te geven. Ik ben ervan overtuigd dat patiënten minder terugval krijgen, dat de therapietijd korter is en dat het effect blijvend is”, zegt Busard. Hij voegt eraan toe dat het model valt binnen de richtlijnen van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP).
“Ik hoop dat deze methode een vlucht gaat nemen en een bijdrage levert aan de ontwikkeling van de psychiatrie”, zegt Busard.
Onderzoek
Zijn doel is dan ook het model verder te ontwikkelen zodat het in breed verband in de praktijk kan worden gebracht. Daarvoor is wetenschappelijk onderzoek nodig. “In die fase zit het nu. Het model is redelijk uitgedacht. Nu is de tijd rijp om de objectiviteit te meten en waarnemingen te verifiëren”, aldus de geestelijk vader. Voor een deel gaat Busard dit onderzoek zelf doen in zijn eigen praktijk, maar hij hoopt ook dat universiteiten deze onderzoeksvraag oppikken. Contact hiervoor is reeds gelegd met de leerstoel Decision Making Management van Tilburg University. De naam DMMP is inmiddels juridisch vastgelegd.
Wetenschappelijk
Voor Busard, sinds 1985 als klinisch psychiater werkzaam, vormden zijn patiënten de grootste inspiratiebron voor zijn DMMP-model. Hij concludeerde tot zijn frustratie dat de gangbare behandelingsmethode niet het gewenste effect had, stelde zich kritisch op en ging op zoek. “Ik ben geboeid door de mens, door wat ik zie en door het avontuur van het onverklaarbare, met als hamvraag: ‘Hoe komt gedrag tot stand?’”
In het antwoord op die vraag, verdiepte Busard zich in een veelheid aan theorieën, uiteenlopend van fysica tot kwantummechanica en van managementmodellen tot religies. Hij ontdekte daarin de karakteristieken die ook met gedrag te maken hebben. Het was een eye-opener. En een interessante opgave voor een exacte vertaalslag naar de psychiatrie, die daarmee haar vage imago van zich kan afgooien. Busard: “Deze wetmatigheden geven het vakgebied een natuurwetenschappelijker karakter. Dat is winst.”
Uitgangspunten
Het Busard-model is gebouwd op drie pijlers: energie, tijd en ruimte.
Busard: “Energie, daar leven we in. Tijd en ruimte bepalen onze structuur en mogelijkheden. Deze drie pijlers zijn de materiële omstandigheden waarin we leven. Je kunt ze vertalen naar respectievelijk angst, schuld en schaamte, de psychische signalen die in ons huisvesten.”
“Deze signalen zijn universeel, er valt niet aan te ontkomen”, legt hij uit.
In de thermodynamica leer je dat gedrag effectief en efficiënt moet zijn. Het is belangrijk je energie goed te benutten, anders raak je uitgeput. Als de energiemogelijkheden tekortschieten, ontstaat angst. Niet in de zin van vrees, maar wel als innerlijk teken van een proces dat niet klopt.
Tijd en zin om iets te gaan doen, houden met elkaar verband. Als je zin hebt in iets, leg je een bepaalde afstand af tot dat iets en ontstaat er in feite tijd. Zin heeft een eigen tijdsmoment in het vooruitzicht. Als je dat moment voorbij laat gaan, dan ontstaat schuld. Schuld naar jezelf of naar de ander: je had het eigenlijk moeten doen.
Ruimte geeft je beweging, mogelijkheden. Die mogelijkheden normeer jezelf. Je hebt eigen voorkeuren, eigen keuzes. Als je die eigen voorkeuren niet volgt, dan breng je jezelf in diskrediet, dan devalueer je in feite jezelf. Er ontstaat een gevoel van schaamte omdat je de mogelijkheden die voor jou aan de orde waren, niet benut hebt.
Alle gedrag is langs deze drie pilaren te definiëren. Ze vormen een gedegen basis voor gedragscodes die zijn ingebed in de kosmische wetgeving.
STREAMER:
Dit model leert je onzekerheid te waarderen als creatieve brandstof om je eigen weg te vinden.
STREAMER:
Het Busard-concept is ontwikkeld op het hier en nu, op het doorbreken van patronen, het anders omgaan met de drie gedragsmodulatoren. “Daar krijg je veel vrijheid voor terug.”